wtorek, 16 sierpnia 2016

Lelów, Naklo-sierpien 2016.

niedziela 7 sierpień 2016
Lelów, Naklo


Dwór wybudował hrabia Kajetan Bystrzanowski. W dworze mieścił się szpital (przytułek) i zgodnie z miejscową opowieścią stacjonowały tu wojska napoleońskie, a mieszkańcy Nakła ufundowali Napoleonowi Bonaparte pomnik, przerobiony po II wojnie światowej na figurkę św.  Floriana.
.Dwór  znajduje się w centrum wsi, w jego bezpośrednim sąsiedztwie jest kościół św. Mikołaja



Lelów.
 Ohel cadyka Dawida Bidermana znajdujący się na nieistniejącym obecnie starym cmentarzu żydowskim w Lelowie, przy ulicy Ogrodowej 7.
Pierwszy ohel powstał zaraz po śmierci cadyka w 1814 roku i przetrwał w niezmienionej formie do pierwszych dni II wojny światowej. Po zakończeniu wojny na grobie Dawida Bidermana wybudowano nowy budynek, w którym znajdował się jeden ze sklepów Gminnej Spółdzielni.
W sierpniu 1988 roku z inicjatywy Szimona Anshina z Izraela Fundacja Rodziny Nissenbaumów rozpoczęła poszukiwania grobu cadyka Dawida Bidermana. Jego szczątki odnaleziono pod pomieszczeniem magazynowym jednego ze sklepów Gminnej Spółdzielni. Wykopano czaszkę, piszczele oraz kości rąk, które przekazano na badania do Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie.
Kiedy okazało się, że szczątki należą do Dawida Bidermana, w październiku 1988 roku Fundacja Rodziny Nissenbaumów wydzieliła jedno z pomieszczeń sklepowych GS i urządziła tam skromny ohel. Prace trwały do lutego 1989 roku. Od tego czasu grób cadyka jest celem licznych pielgrzymek chasydów z USA oraz Izraela.
W latach 2012-2013, po rozbiórce budynku sklepu, wzniesiono nowy ohel, a teren wokół uporządkowano.



 
Ohel ( grób ) cadyka
Niestety do środka nie wszedłem Pani która ma klucz niestety nie było.
Naprzeciwko grobu stoi synagoga.
Synagoga we Lelowie została wybudowana w XVIII wieku. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z ok. 1768 r., kiedy to została zawarta umowa kończąca spór pomiędzy Żydami i mieszczanami. W umowie postanowiono, że teren bożnicy, szkoły z domem rabina i cmentarz mają być nienaruszalne; dlatego teren został ogrodzony. Miejsce to znajdowało się naprzeciwko cmentarza żydowskiego. Bliższy wygląd bóżnicy nie jest do tej pory znany, aczkolwiek gmina lelowska łączyła dość dużą społeczność – mieszkańców Lelowa i 29 okolicznych miejscowości.
W czasie II wojny światowej, we wrześniu 1939 r., Niemcy zajęli miasto. Synagoga została przez nich całkowicie zniszczona. Po 1945 r. w miejscu, gdzie stała, wybudowano wytwórnię spółdzielni inwalidów, produkującą m. in. świece.
W latach 90. XX w. do Lelowa zaczęli przybywać chasydzi, pielgrzymujący do grobu cadyka Dawida Bidermana. W tych latach budynek po spółdzielni inwalidów, nabyła osoba prywatna z Krakowa. Faktycznymi użytkownikami obiektu stali się chasydzi, którzy przystosowali jego wnętrze na potrzeby prowizorycznego domu modlitwy. W 2002 r. w budynku uruchomiono też mykwę. W rocznicę śmierci cadyka Bidermana odbywają się tutaj uroczystości religijne.



Płyta pamiątkowa na synagodze.

Parę zdjęć  z wnętrza synagogi.






Kubek do obmywania rąk.




 Mykwa (Mykłe)  zbiornik z bieżącą wodą (niekiedy basen) dla osób i naczyń, które zaciągnęły jakiegoś rodzaju nieczystość rytualną. Obmycie w mykwie dokonuje się przez całkowite zanurzenie. Obmywane są także naczynia nowo nabyte. Pod tym basenem według Pana który oprowadzał mnie po synagodze znajduje się zbiornik z koszerną wodą ( jest nią deszczówka ).





















poniedziałek, 1 sierpnia 2016

Nakło

Niedziela 31 lipiec 2016
Krótki wypad do wsi Nakło położonej w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Lelów. Znajdują się w niej trzy obiekty do obejrzenia Pałac, Kaplica i Dwór.
Pałac w Nakle został wybudowany w latach 1770-1780, jest on częścią zespołu pałacowego, w skład którego wchodzą jeszcze park z XVIII oraz brama z XVIII/XIX w.
W drugiej połowie XVIII stulecia właścicielami miasteczka byli Młodzianowscy. Dzięki ożenkowi z Marcyanną Młodzianowską wkrótce dziedzicem tutejszych dóbr został hrabia Kajetan Bystrzanowski. W latach 1770-1780 postawił on w Nakle okazały pałac w stylu barokowo- klasycystycznym. Autorem projektu był znany architekt Jan Ferdynand Nax. Po śmieci Kajetana pałac odziedziczył syn hrabiego, Józef Bystrzanowski. Około 1839 roku majątek przejął Michał Zbijewski, żonaty z córką Bystrzanowskiego, Teresą. Kolejnym właścicielem był ich syn, Jan Zbijewski. Zbijewscy przebudowali pałac w 2 poł. XIX wieku. Z początkiem XX wieku Jan Zbijewski sprzedał pałac i dobra Anglikowi-hrabiemu Mohl. Po jego śmierci w 1911 roku majątek nabyli bracia Borkowscy, ale po kilku latach odsprzedali go Michałowi hr. Komorowskiemu, wnukowi Michała Zbijewskiego. Rodzina Komorowskich zarządzała majątkiem do zakończenia wojny.
Po II wojnie światowej majątek wraz z pałacem znacjonalizowano i przekazano technikum rolniczemu, a później ulokowano w nim dom dziecka. Do rąk prywatnych powrócił po 1989 roku. Od 2002 roku właścicielami obiektu (trzecimi od 1989 roku) są Marzenna i Kehrt Reyherowie, którzy prowadzą jego remont. Obecnie mieści się w nim hotel.







Brama wjazdowa do Pałacu.






Widok na pałac z alejki.

 




Pałac z zewnątrz.





Dzięki uprzejmości właścicielki mogłem pokręcić się troszkę po pałacyku. Właścicielka opowiadała w jakim stanie go kupili. Budynek był zdewastowany zostały wyniesione wszystkie parkiety wyrwano ze ścian kable. Wewnątrz prezentuje się wspaniale, z zewnątrz jest ciągle remontowany.
Po zwiedzeniu pałacyku udaję się do wsi chcę zobaczyć Kaplicę Rodziny Zbijewskich. Kaplica znajduje się na cmentarzu w Nakle. Kiedy dojeżdżałem do cmentarza zaczęło padać. We wsi odbywała się jakaś impreza. Młodzież  grała mecz na boisku, stało  pełno kramów dojazd do cmentarza utrudniony, ale udało się.


Kaplica Rodu Zbijewskich.


Z tyłu Kaplicy jest wejście do krypy.
















Płyty nagrobkowe Rodziny Zbijewskich.


Miałem zobaczyć jeszcze Dwór w Nakle, ale niestety kramy, tłum ludzi burza skutecznie zniechecily mnie do odwiedzenia Dworku. Ale nic straconego wybieram się do Szczekocin zobaczyć tamtejszy Pałac więc po drodze zobaczę Dwór w Nakle.
 Wycieczka udana mimo że przechodziły silne deszcze i nie została wykonana w pełni.